prawo pracy 2022

Zmiany w kodeksie pracy cz. 3 – Nowe uprawnienie pracowników – urlop opiekuńczy

W Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej trwają intensywne prace nad ostatecznym projektem nowelizacji Kodeksu pracy wdrażającej dyrektywy work-life balance. Jednym z nowych uprawnień jest urlop opiekuńczy.

 

W poprzednich częściach zmian w kodeksie pracy omówiliśmy zmiany dotyczące informacji o warunkach zatrudnienia (możesz o tym przeczytać tutaj …) oraz regulacje dotyczące zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej (możesz o tym przeczytać tutaj …).

W dniu dzisiejszym omówimy urlop opiekuńczy – nowe uprawnienie, które będzie przysługiwać pracownikom, po wejściu w życie projektowanych zmian. Będzie on przysługiwać dodatkowo, obok znanego zasiłku opiekuńczego. Uzasadnieniem dla jego wprowadzenia jest to, że społeczeństwo starzeje się i coraz częściej konieczne będzie godzenie pracy z potrzebą zapewnienia opieki nad członkami rodziny.

Celem skorzystania z urlopu ma być zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia najbliższym, jeśli wymagają takiej pomocy z poważnych względów medycznych. Krąg najbliższych jest zdefiniowany – to syn, córka, matka, ojciec, małżonek albo osoba mieszkająca wspólnie z pracownikiem.

Wymiar urlopu jest ograniczony do 5 dni w roku kalendarzowym i pracownik nie zachowuje w tym czasie prawa do wynagrodzenia, co może działać trochę jak bezpiecznik przed nadużywaniem tego zwolnienia.

W przeciwieństwie do urlopu bezpłatnego, okres urlopu opiekuńczego będzie uwzględniany w okresie zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze, a więc np.: w przypadku ustalenia okresu wypowiedzenia, stażu pracy do dodatku stażowego, czy nagrody jubileuszowej.

Udzielenie urlopu będzie następować na wniosek pracownika, który pracownik zobowiązany jest złożyć nie później niż na 1 jeden dzień przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Inaczej więc niż w przypadku tzw. urlopu na żądanie czy zwolnienia z powodu działania siły wyższej, wniosek złożony w tym samym dniu, co dzień rozpoczęcia korzystania z urlopu byłby spóźniony. We wniosku pracownik musi wskazać imię, nazwisko osoby, która wymaga pomocy, w przypadku członka rodziny – stopień pokrewieństwa, a w przypadku osoby wspólnie zamieszkującej – adres tej osoby. We wniosku wskazuje się też przyczynę konieczności zapewnienia opieki lub wsparcia, ale nie ma obowiązku dokumentowania tego żadnym zaświadczeniem lekarskim. Wystarczające będzie oświadczenia pracownika.

Pracownik będzie miał swobodę w wyborze, czy chce wykorzystać od razu cały urlop (5 dni), czy np.: pojedyncze dni w różnych terminach.

 

Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu opiekuńczego?

Podobnie, jak w przypadku zwolnienia z powodu działania siły wyższej powstaje wątpliwość, czy pracodawca będzie mógł odmówić udzielenia urlopu w terminie wskazanym przez pracownika.

W naszej ocenie, ponownie przydatny może być dorobek orzecznictwa sądowego w sprawie udzielenia urlopu na żądanie. Na pewno, pracownik nie może sam sobie udzielić urlopu opiekuńczego – do rozpoczęcia korzystania z urlopu potrzebuje akceptacji wniosku przez pracodawcę. Jeśli nie będzie jej miał, zobowiązany jest stawić się do pracy.

W praktyce może się okazać, że szczególny charakter tego urlopu mocno ogranicza możliwości pracodawcy w zakresie odmowy jego udzielenia, czy wskazania innego terminu na jego wykorzystanie.

W kolejnej części zmian w Kodeksie pracy omówimy przepisy o uprawnieniach rodzicielskich, gdyż one również powodują wiele wątpliwości interpretacyjnych.

Chcesz poznać wszystkie planowane zmiany w Kodeksie pracy? Weź udział w szkoleniu “Kodeks pracy 2022 – Rewolucyjne zmiany – Praca zdalna – Badanie trzeźwości – Work life balance” organizowanego przez Stowarzyszenie Poradnik Związkowca.

Opracowanie: Zespół Redakcyjny

 

Udostępnij wpis

Deklaracja podatkowa CIT-8

Zasady wypełniania i składania

Deklaracja podatkowa CIT-8

Problemy z deklarację CIT-8?
Nie wiesz jak ją wypełnić
i wysłać?
Zgłoś się do nas